Kümelenme Nedir?

İş Kümesi Nedir?

İş kümeleri birbiriyle ilişkili işletmelerin ve kurumların belirli bir coğrafi alanda (yörede) yoğunlaşması ile oluşur ve yarattıkları iktisadi değerin oluşumuna katkıda bulunan sektör, kurum ve kuruluşların tamamını kapsar. Örneğin; bir otomotiv iş kümesi, otomobil üreticilerine ek olarak yedek parça, aksam tedarikçilerini, makine üreticilerini kapsayabileceği gibi ihtiyaç duyulan altyapı hizmetlerini sunan kurumları da içine alır.

İş kümeleri dağıtım kanallarına, müşterilere, birbirini tamamlayan ürünlerin üreticilerine kadar uzanır. Üniversiteler, standardizasyon kurumları, düşünce kuruluşları, mesleki eğitim kurumlar teknik destek sağlayan kamu kurumları ile özel kuruluşlar da iş kümelerinin aktörleri arasında yer alır.

Dolayısıyla, iş kümesi bir olgudur ve herhangi bir müdahale, proje ve organizasyondan bağımsız olarak var olan bir sistemdir.

(Yukarıdaki açıklama Prof Michael E. Porter tarafından “Kümeler ve Rekabetin Yeni Ekonomisi (Clusters and New Economics of Competition)” başlığı ile 1998 yılında Harvard Business Review’da yayımlanan makalede ve Europe INNOVA tarafından yayımlanmış olan “Avrupa’daki Otomotiv Kümeleri (Automotive Clustering in Europe)” raporunda verilen tanım ve bilgilere dayanılarak yapılmıştır)

Kümelenme Girişimi

Kümelenme Girişimi, iş kümesinin gelişimini mevcut aktörler arasındaki ilişkileri düzenleyerek ve/veya işbirliği potansiyelini güçlendirerek arttırmayı hedefleyen organize bir çabadır.”

Kaynak: Ketels, Lindqvist, Sölvell, Gelişmekte Olan ve Geçiş Ekonomilerinde Kümelenme Girişimleri (Cluster Initiatives in Developing and Transition Economies),

Stockholm, 2006.

Kümelenme Politikası

Küme geliştirme politikaları iş kümelerini güçlendirmeyi amaçlayan kamu icraatlarıdır.

Küme Yol Haritası

Küme yol haritası kümelenme girişiminin vizyon ve stratejisini ortaya koymak suretiyle ilgili faaliyet ve/veya faaliyet gruplarını (diğer bir deyişle küme aksiyonlarını) belirleyen stratejik bir rehber niteliği taşımaktadır.

Kümelenme uygulamaları ne zaman başlamıştır?

Kümelenme uygulamaları, özellikle 1990’lı yıllardan beri Batı, Orta ve Doğu Avrupa’dan Amerika Birleşik Devletleri’ne, Çin Halk Cumhuriyeti’nden Japonya’ya kadar birçok ülkede başarıyla uygulanmış ve etkin sonuçlar vermiştir.

Kümelenme nasıl ve neden gerçekleşir?

Kümeyi bir arada tutan şey, yasal bir zorunluluk değildir. Daha çok kurumlar arası güven ve işbirliğidir. Şirketlerin kümeler dahilinde olduklarında tekil oldukları durumdan daha verimli ve yaratıcı olmaları nedeniyle ekonomik kalkınma açısından kümelenme çalışmaları oldukça önemlidir. Kümenlenme belirli coğrafi sınırlar dahilinde bir dizi yerel tedarikçi, müşteri, rakip, üniversite, araştırma merkezi, vb. ile ortak çalışma ilişkilerine dayanan ağları ve ortaklıkları kolaylaştırdığından şirketlerin performansının artmasına da katkıda bulunmaktadır.

Kümelenmenin temel özellikleri nelerdir?

Yakınlık, ağ oluşturma ve uzmanlaşma, kümelenmenin üç temel özelliğidir. Yakınlık, şirketlerin uzman işgücüne erişim, zımni ve somut bilgilerin değişimi avantajlarından ötürü, birbirlerine yakın mesafede olmalarıdır. Ağ Oluşturma; yerel tedarikçiler, müşteriler, rakipler, üniversiteler ve araştırma merkezleri arasındaki bağlantıları ve ortak çalışma ilişkilerini olanaklı kılmaktadır. Uzmanlaşma ise bir endüstri içinde iş bölümüne gidilmesi gerçeğinin bir yansımasıdır.

Küme kolaylaştırıcısı nedir?

Küme geliştirme sürecindeki küme paydaşlarını bir araya getirme ve onların işbirliğini yönlendirme becerilerine sahip olan birleştirici, köprü kurucudur. Bu özelliği ile küme oluşturmanın kilit unsurudur.

Kümelenme işletmelere ne kazandırır?

Güçlü bir kümenin parçası olan işletme, tek başına hareket eden işletmelerden daha hızlı büyür. Çünkü güçlü bir küme, bir işletmenin en iyi yaptığı işe odaklanmasını kolaylaştırır. Ayrıca uzman tedarikçilerin, uzman işgücünün ve destek kuruluşlarının olması da işletmenin rekabetçi konumunda ilerlemesine olanak sağlar.

Üniversiteler ile AR-GE çalışmalarının kümelerle ilişkisi nedir?

Güçlü kümeler, bulundukları bölgedeki eğitim kurumları ve üniversiteler ile uzman AR-GE kurumları tarafından desteklenmektedir. Akademik çevreler ve AR-GE kurumları ile işletmeler arasında ikili bir ilişki bulunmaktadır. Hem bilginin hem de bireylerin iki yönlü akışı her iki tarafa da gelişmeleri bakımından yarar sağlamaktadır.

Devletlerin kümelenme çalışmalarındaki rolü nedir?

Küme çalışmalarının en önemli aktörü devletlerdir. Devletler bir tür “küme kolaylaştırıcısı” olarak hareket ederler. Çok sayıda paydaşın bir küme dahilinde toplanmasına yardımcı olurlar. Ayrıca kümeler ile kamu kurum ve kuruluşları arasındaki ilişkiyi düzenlerler.

Kümeler nasıl belirlenirler?

Başarılı kümeler çoğunlukla doğal süreçte kendiliğinden ortaya çıkarlar. Yalnızca bunların tespit edilmesi ve gelişimleri için desteklenmeleri gerekmektedir. Bu nedenle sıfırdan küme yaratmak çok olanaklı değildir. Kümelenme varolan potansiyelin temel alınması ile gerçekleştirilir. Bu da kapsamlı analiz ve istatistik çalışmaları sayesinde olur.

BROP:

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı’nın (CCI No.2007 TR 16 I PO 003) Program Otoritesidir. BROP, Aralık 2004’te Avrupa Konseyi kararları ile kabul edilen AB üyelik stratejisi kapsamında başlatılmış olan Katılım Öncesi Mali Yardım (IPA) sürecinde yer alan temel politika belgelerinden biridir. Katılım Öncesi Mali Yardım Programının amacı Türkiye’nin Yapısal Fonlara hazırlanması ve bu yolla Mart 2009 BROP Bölgesinde Kümelenme Analizi Türkiye’nin 2007 - 2013 döneminde AB üyeliğine hazırlanmasına destek olunmasıdır. Aday ülke olarak Türkiye bu araç kapsamında 5 bileşen için uygun durumdadır. Bu bileşenler Kurumsal Kapasite Geliştirme, Sınır Ötesi İşbirliği, Bölgesel Kalkınma, İnsan Kaynakları Gelişimi ve Kırsal Kalkınma’dır. Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı, Bölgesel Kalkınma Bileşeni çerçevesinde yer alan üç alt bileşenden birini oluşturmaktadır.

Toplam 39372 defa okunmustur.

Ekleme Tarihi: 16.05.2013